Xazfsizlik alifbosi
Temir yo’lda eng keng tarqalgan qoida buzilishi - bu temir yo’lni noto'g'ri joylarda kesib o’tish bo'ladi. Lekin, hayol surib va yaqinlashayotgan poezdni sezmay qolishiz mumkin.
ESLATMA:
- Temir yo’llarni kesib o’tganda musiqani tinglash taqiqlanadi;
- Temir yo’ladan o’tayotganda piyodalar maxsus o'tish joylari, ko'priklar, tunnel, va pereezdlardan foydalanishi kerak;
Poyezdning tormoz masofasi 33 m.dan 1000m. bo’lishi mumkin.
Mashinistning tezkor harakati xam poezdni darhol to'xtatishga imkoni bo'lmaydi.
ESLATMA:
- Yo'nalish o'tkazgich (стрелочный перевод) yaqinida temir yo’lni kesib o’tish mumkin emas;
- Temir yo’lni kesib o’tganda rels ustini bosish taqiqlandi, chunki rels ustini bosganda yiqilib qolish xavfi bor;
- Poyezd yaqinlashib kelayotganda temir yo’lni kesib o’tish taqiqlanadi;
Poyezd harakatlanish payitida taqiqlanadi:
- Poyezd sostavi o’tganidan so’ng temir yo’lni o’tish, chunki shu zahot yana bir sostav o’tishi mumkin va siz uni sezmay qolishingiz mumkin. Ikki poyezd orasida 16 tonnaga teng havo oqimi mavjud bo’ladi;
- Temir yo'lga parallel yurish, chunki havo oqimi xavfi bor;
- Agar temir yo'l ko'tarmasidan tashqari boshqa yo'l bo'lmasa, ikkala yo'nalishni kuzatib borish zarur, chunki orqada kealyotgan harakatdagi tarkibning tovush signallarini eshitmay qolishingiz mumkin.
Temir yo'l va platformalarda taqiqlanadi:
- platformalarni ustiga chiqish va ularni ustidan sakrash. Piyodalar uchun o'rnatilgan ko'priklar va zinalar bilan foydalanish kerak;
- uzilgan simlar oldiga yaqinlashish;
- platforma va sostavlarning tagidan o’tish;
- harakatlanayotgan poyezd yaqinida platformada yugurish;
- turli xil o'yinlar tashkil qilish;
- temir yo'lga yaqin chana va chamg’ilar uchish;
- elektropoyezd oynalariga xar xil narsalar otish – buni oqibatida mashinist poyezd boshaqarish qobiliyatini yo'qotadi va yo’lovchilarga noqulaylik yaratadi.
Temir yo’ldagi harakatlanuvchi tarkib bilan foydalanganda qo’yidagilar taqiqlanadi:
- vagonlar to'liq to'xtamaguncha oldiga yaqinlashish;
- turgan vagonlarga suyanish;
- poyezdning oyna yoki eshigidan tashqariga qarash;
- poezd tomiga ko'tarilish;
ESDA TUTING! Temir yo'l transporti yuqori xavfga ega transport, shuning uchun "Shaxsiy xavfsizligi qoidalari"ni buzmang va boshqalarni ham buzishga yo'l qo'ymang.
Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligini ta'minlash borasida
buyruq va ko'rsatmalar.
Jamiyat xodimlarini xizmat safariga yuborish, xizmat safari davomida xodimlarni xavfsizligini, sihat salomatligini saqlash choralarini ko’rish va mehnat muhofazasi talablarini bajarishni ta’minlash. Xizmat safari vaqtida ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan baxtsiz hodisalarni oldini olish maqsadida “O’zbekiston temir yo’llari” AJ Boshqaruvi raisi tomonidan 2017 yil 3 yanvarda 1-N sonli buyrugi imzolangan. Buyruq nushasini yuklash.
Mehnat muhofazasi, elektr xavfsizligi, yong'in xavfsizligi va sanoat xavfsizligi bo'yicha o'qitish dasturini yuklab olish.
Мехнат мухофазаси, электр хавфсизлиги, ёнгин хавфсизлиги ва саноат хавфсизлиги буйича ўқитиш дастурини юклаб олиш.
Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi bo’yicha sinov savollarini yuklab olish.
Мехнат мухофазаси, электр хавфсизлиги, ёнгин хавфсизлиги ва саноат хавфсизлиги буйича синов билетлари юклаб олиш.
Chilangarlik va mexanika sexida ishchilar uchun mehnat muhofazasi bo'yicha ko'rgazmali nazorat savollari yuklab olish.
Elektr va gazda payvandlashda mexnat muxofazasi bo'yicha ko'rgazmali nazorat-test savollari va javoblari yuklab olish.
“O’zbekiston temir yo’llari” AJ korxona, tashkilot vamuassasalarida mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi bo’yicha mavjud ahvolni tubdan yaxshilash, aksiyadorlik jamiyati mehnat muhofazasi, texnika va sanoat xavfsizligi boshqarmasi, tarmoq kasaba uyushmasi Respublika Kengashi mehnatni muhofaza qilish bo’limi, ularning joylardagi xizmatlari tizimini takomillashtirish va faoliyati samaradorligini oshirish, ushbu sohada ishlarni namunali tashkil etish va sifatli amalga oshirishga to’siq bo’layotgan muammolarni aniqlash, sabablarni tahlil etish va bartaraf etish bo’yicha aniq takliflar tayyorlash, zarur chora-tadbirlar belgilash hamda bajarilishini nazorat qilishni ta’minlash maqsadida Jamiyat Boshqaruvi raisi birinchi o’rinbosarining 2017 yil 30 maydagi 937-NZ sonli buyrug’i bilan Komissiya tarkibi 1-ilovaga muvofiq tasdiqlandi. Buyruq nushasini yuklab olish.
2017 yil 6 yanvardagi “Mehnat muxofazasi bo’yicha monitoring o’tkazish to’g’risida”gi 26-NZ sonli buyrug’ nushasini yuklash.
2017 yil 30 yanvardagi “Mehnat muxofazasi bo’yicha monitoring o’tkazish to’g’risida”gi 129-NZ sonli buyrug’ nushasini yuklash.
2017 yil 8 fevraldagi “Mehnat muxofazasi bo’yicha o’quv seminar o’tkazish to’g’risida”gi 184-NZ sonli buyrug’ nushasini yuklash.
2017 yil 2 martdagi “Mehnat muxofazasi bo’yicha monitoring o’tkazish to’g’risida”gi 325-NZ sonli buyrug’ nushasini yuklash.
2017 yil 9 martdagi “Mehnat muxofazasi bo’yicha o’quv seminar o’tkazish to’g’risida”gi 355-NZ sonli buyrug’ nushasini yuklash.
2017 yil 3 maydagi “Mehnat muxofazasi va sanoat xavfsizligi bo’yicha monitoring o’tkazish to’g’risida”gi 772-NZ sonli buyrug’ nushasini yuklash.
2017 yil 1 iyundagi “Mehnat muxofazasi va sanoat xavfsizligi bo’yicha monitoring o’tkazish to’g’risida”gi 961-NZ sonli buyrug’ nushasini yuklash.
“O’zbekiston temir yo’llari” AJ korxonalarida ishlab chiqarish bilan bog’liq baxtsiz xodislar sodir bo’lishiga yo’l qo’yilishining oldini olish, mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi ahvolini tubdan yaxshilash, hamda sohani takomillashtirish yuzasidan
TAKLIFLAR-VAZIFALAR.
1. Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligini ta’minlash sohasidagi munosabatlarni tartibga soluvchi normativ-huquqiy (Nizom, Qoida, Instruqsiya, bo’yruqlar va x.k.) xujjatlarning amaldagi qonunchilikka mosligini o’rganish, ularni inventarizasiyadan o’tkazish, o’zbek (lotin, kiril alifbosida) va rus tillarida qayta chop ettirish va barcha korxona, tashkilot va muassasalar mehnat muhofazasi mas’ul xodimlariga yetkazish.
2. Aksiyadorlik jamiyati mehnat muhofazasi, texnika va sanoat xavfsizligi boshqarmasi, barcha xizmat, markaz, korxona va tashkilotlarda mehnat muhofazasi kadrlari tarkibini tahlil etish, ularning ma’lumoti va mutaxassisligi lavozimiga mosligini o’rganish, vakansiya joylariga munosib kadrlarni tayinlash, kadrlar zaxirasini shakllantirish.
3. Mutaxassislarni mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi vazifasiga ishga qabul qilish va lavozimlarga tayinlashda jamiyat boshqaruvi raisining 2013 yil 16 yanvardagi 16-N-sonli bo’yrug’i talablariga muvofiq nomzodlarni aksiyadorlik jamiyati mehnat muhofazasi, texnika va sanoat xavfsizligi boshqarmasi bilan kelishilgan holda amalga oshirish.
4. Toshkent temir yo’l muxandislari instituti qoshidagi “Kadrlar malakasini oshirish, tayyorlash va qayta tayyorlash yo’l markazi”da (DSPK) mehnat muhofazasi muxandislarining har 2 yilda bir marta malakasini (hozirda xar 5 yilda) oshirishni yo’lga qo’yish. Malaka oshirish o’quv dasturlariga mehnat muhofazasi bo’yicha xalqaro standartlarni joriy etish, ilg’or va zamonaviy elektron-axborot texnologiyalari imkoniyatlaridan keng foydalanish. Mehnat muhofazasi bo’yicha xalqaro standartlar tizimiga bosqichma-boskich o’tish (OHSAS:l 8001).
5. Toshkent temir yo’l muhandislari institutida mehnat muhofazasi bo’yicha mutaxassislar tayyorlash uchun maxsus kafedra ochish, respublikaning boshqa texnika institutlari hamda Rossiya Federasiyasi oliy o’quv yurtlarida mutaxassislarni o’qitish va malakasini oshirish masalalarini ko’rib chiqish bo’yicha taklif kiritish.
6. Rahbarlar, mutaxassislar, o’rta bo’g’in mas’ul xodimlarining xizmat lavozimi yo’riqnomalariga mehnat muhofazasi bo’yicha majburiyatlari va huquqlari aniq ko’rsatilgan tegishli bandlar kiritilishini amalga oshirish.
7. Barcha korxona va tashkilotlarda o’quv-amaliy, o’quv-texnik mashg’ulotlar sifatini oshirish va samaradorligiga erishish maqsadida, jamiyat raisining 2013 yil 16 yanvardagi 16-N-sonli bo’yrug’i talablariga asosan o’quv poligonlarini tashkil etish hamda “Mehnat muhofazasi vagoni”, ilg’or tajriba maktablarini faoliyatini yo’lga qo’yish, o’quv-texnik mashg’ulotlarni o’tkazish jarayonida maxsus video-materiallar, ko’rgazmali qurollardan keng foydalanish.
8. Mehnat muhofazasi bilan bog’lik bo’lgan barcha uqo’v-texnik mashg’ulotlarni bevosita ish joylarida ishlab chiqarish bilan bog’lik holda amaliyotga tadbiq etish orqali o’tkazish tajribasini yo’lga qo’yish.
9. Temiryul transporta, transport quruvchilari va metropoliten korxonalarining barcha faoliyat yo’nalishlari xususiyatlarini inobatga olgan holda mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi qoidalariga rioya qilish tartiblarini ko’rsatuvchi, turli baxtsiz hodisalar sodir bo’lishidan ogohlantiruvchi belgilarni real vaziyatlarda yaqqol, ta’sirchan namoyish etuvchi, rangli tasvirli plakatlar ishlab chiqish hamda ishchi-xodimlarning bevosita ish joylarida ko’rinarli tarzda maxsus stendlarga joylashtirish, tungi ishlarda maxsus tungi yoritgichli(fosforli) ogohlantiruvchi xavfsizlik belgilari bilan ta’minlash.
10. Barcha korxona va tashkilotlarda ishchi-xodimlarni O’zbekiston Respublikasi Sogliqni saqlash vazirligining 2012 yil 10 iyuldagi 200-sonli va jamiyat boshqaruvi raisining 2006 yil 20 noyabrdagi 334-sonli bo’yruqlari talablariga muvofiq ravishda o’z vaqtida va sifatli tibbiy ko’rikdan o’tishlarini ta’minlash.
11. Barcha korxona va tashkilotlarda O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2014 yil 15 sentyabrdagi 263-sonli qarori bilan tasdiqlangan Nizom talablariga asosan ish o’rinlari, mehnat sharoitlari va asbob uskunalarining jarohatlanish xavfliligi yuzasidan attestasiya (shaxodatlash) dan o’z vaqtida sifatli o’tkazishni amalga oshirish. SHaxodatlash bo’yicha amalga oshirilgan ishlar bo’yicha har chorakda xisobot berib borish va yil yakunida kelgusi yilda amalga oshiriladigan ishlar rejasini tasdiklatish.
12. Mehnat muhofazasi bo’yicha besh turdagi yo’l-yo’riqdan (instruqtaj) o’tkazish, mehnatni muhofaza qilish holatini uch bosqichli nazorat tekshiruvi hamda mehnat xavfsizligiga amal qilish bo’yicha ogohlantiruvchi talon tizimi yuzasidan ishlarni NBT-312, NBT-313 va 30.12.2015 yildagi 550-N-sonli Nizom talablariga kat’iy ravishda rioya qilingan holda tashkil etilishini ta’minlash, har bir korxona faoliyatini xususiyatlarini inobatga olgan holda uch bosqichli nazorat tekshiruvi rejasi, o’tkazish tartibi, talab etiladigan me’yorlar va boshqa ma’lumotlarni korxonalarning kirish joylarida ko’rinarli tarzda o’rnatish.
13. O’zbekiston Respubliksi Vazirlar Mahkamasi tomonidan 2008 yil 12 noyabrda 245-sonli Qarori bilan tasdiklangan “Korxona, tashkilot va muassasalarda mehnat muhofazasi fondini tashkil etish va uning mablag’larini ishlatish tartibi to’g’risida” Nizom va Jamiyat raisining 2009 yil 2 martdagi “Mehnat muhofazasi fondini tashkil etish to’g’risida” 63-N bo’yrug’iga asosan jamiyat korxona, tashkilot va muassasalarida mehnat muhofazasi fondini tashkil etish hamda ushbu fondga o’tkazilishi lozim bo’lgan mablag’larga qo’shimcha ravishda, mehnat muhofazasi talablariga rioya qilinmaganlik uchun 1 va 2-sonli ogohlantiruvchi talonlar olinishi oqibatida xodimlarning oylik ish haqidan ushlab qolinadigan pul mablag’larini korxonaning mehnat muhofazasi fondiga yo’naltirish;
Shuningdek, korxonalarda xodimlar bilan tuzilgan mehnat shartnomalari bekor qilinishi natijasida foydalanish muddati o’tmagan maxsus kiyim-bosh, poyafzal, shaxsiy himoya vositalari uchun xodimlar ish haqqidan saqlab qolinadigan pul mablag’larini ham mehnat muhofazasi fondiga o’tkazish masalasini o’rganib chiqish.
14. Korxonalarda mehnat muhofazasi bo’yicha vakillarni saylash va ular faoliyatini O’zbekiston Respublikasi Mehnat Vazirligi va O’zbekiston kasaba uyushmalari Federasiyasi Kengashi Rayosatining 14.12.1995 yildagi 8-3-60-sonli qarori bilan tasdiqlangan Nizom hamda kasaba uyushmalarining mehnatni muhofaza qilish bo’yicha komissiyalari faoliyatini O’zbekiston kasaba uyushmalari Federasiyasi Kengashi Rayosatining 04.04.2017 yildagi 6-44 “s”-sonli qaroriga ko’ra tasdiqlangan Nizom talablariga muvofiq ravishda tashkil etish.
15. 2017 yil “O’zbekiston temir yo’llari” AJ korxonalari tashkilotlarida mehnat sharoitlari va mehnat muhofazasini yanada yaxshilash Dasturi bajarilishi uchun lozim bo’lgan mablag’larni o’z vaqtida to’liq ajratish va maqsadli sarflanishini ta’minlash.
16. O’zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksi 217-moddasi va “O’zbekiston temir yo’llari” AJ boshqaruvi raisining 2004 yil 15 yanvardagi 15-N-sonli bo’yrug’iga asosan ishchi-xodimlarni maxsus kiyim-bosh, poyafzal va boshqa shag’siy himoya vositalari bilan o’z vaqtida to’lik ta’minlash, ulardan samarali foydalanish va holatini saqlash ishlarini tizimli tashkil etish g’amda aksiyadorlik jamiyati boshqaruvi raxbariyatining 2017 yil 13 yanvardagi 71-NZ- sonli bo’yrug’iga ko’ra tashkil etilgan komissiya faoliyatini jonlantirish.
17. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005 yil 11 fevraldagi 60-sonli qarori bilan tasdiklangan Nizomga asosan ishlab chiqarish bilan bog’lik holda sodir bo’lgan baxtsiz hodisalar, kasb kasalliklari tufayli etkazilgan moddiy zararni o’z vaqtida to’la hajmda to’lovini amalga oshirish.
18. Ishchi-xodimlarni xizmat safarlariga yuborishga aksiyadorlik jamiyati boshqaruvi raisining 2017 yil 1 yanvardagi 1-N-sonli “Xizmat safari tartibi tugrisida” bo’yrug’i talablariga rioya etilishini tizimli nazorat etilishini ta’minlash.
19. Mehnat muhofazasi holati bo’yicha o’tkaziladigan selektor yig’ilishlari faqat bir marotaba, xar oyning birinchi payshanbasida aksiyadorlik jamiyati boshqaruvi va tarmoq kasaba uyushmasi Respublika Kengashi rahbariyatlari boshchiligida, albatta aksiyadorlik jamiyati boshqarma, markazlar, MTUlar va korxonalar bosh muhandislari ishtirokida, sifatli, samarali va talabchanlik ruhida o’tkazilishini tashkil etish.
20. Aksiyadorlik jamiyati mehnat muhofazasi, texnika va sanoat xavfsizligi boshqarmasining bevosita MTUlarda faoliyat yuritayotgan etakchi-muhandislarining lavozim yo’riqnomalarini qayta ko’rib chiqib, mehnat muhofazasi masalasida MTUlar boshliqlaridan boshlab, barcha korxonalar rahbarlaridan kerakli hisobot, ma’lumotlarni talab kilib olish, baxtsiz hodislarni sodir etilishining oldini olish (profilaktika) ishlarini tashkil etish, maxsus tekshirishlar o’tkazish yuzasidan tegishli ko’rsatma, topshiriqlar berish bo’yicha vakolatlari kengaytirilib, ularga nozir maqomini berilishi (UTTK boshqarmasi noziri misolida) masalasini o’rganib chiqib, taklif kiritish.
21. NBT-312-Nizomi talablariga muvofiq aksiyadorlik jamiyati tizimidagi barcha boshqarma, markaz, xizmat boshliqlari, o’rinbosarlari va bosh muhandislari, mehnatni muhofaza qilish bo’yicha muhandislari, MTUlar boshliqlari, yirik ishlab chiqarish korxonalari va ta’lim muassasalari rahbarlarining aksiyadorlik jamiyati qoshidagi doimiy maxsus komissiyasi tomonidan bilim saviyalarini tekshirish ishlariga jiddiy ma’suliyat bilan yondoshish, imtixon talablarini kuchaytirish.